Vừa qua, Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng đã tiếp nhận và điều trị thành công một
trường hợp trẻ 27 tháng, được chẩn đoán thủng ruột do dị vật đường tiêu hóa.
Theo chia sẻ của gia đình, bệnh nhân xuất hiện đau bụng cơn vùng
rốn từ đêm 14/10/ 2023. Ngoài ra trẻ không nôn, không sốt, không bí trung đại
tiện, được đưa đến khám tại Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng.
Qua thăm khám lâm sàng cho thấy bụng không chướng nhưng khi nắn
vùng hố chậu phải có phản ứng thành bụng, trên phim chụp X quang bụng không
chuẩn bị không thấy hình ảnh cản quang bất thường. Nhận định đây có thể là một
trường hợp bụng ngoại khoa, trẻ được chỉ định chụp cắt lớp vi tính ổ bụng, kết
quả cho thấy cháu bị thủng ruột non do dị vật nhọn, dài 2,5cm, xuyên thủng
thành đoạn cuối ruột non. Các bác sĩ Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng đã chỉ định mổ
cấp cứu nội soi lấy dị vật và xử lý lỗ thủng ruột. Trong mổ, quan sát qua màn
hình máy nội soi thấy dị vật là một mảnh xương chọc thủng qua thành ruột non
đoạn cuối, kíp mổ đã tiến hành lấy dị vật ra khỏi thành ruột và khâu lại thành
ruột bằng nội soi. Đây là một kĩ thuật khó, đòi hỏi phẫu thuật viên phải có
kinh nghiệm.
Hiện tại, sau phẫu thuật, sức khỏe của bệnh nhân đã hồi phục, tiêu
hóa lưu thông tốt.

Dị vật tiêu đường tiêu
hoá: Hầu hết các dị vật nuốt phải sẽ được đào thải ra ngoài hệ tiêu hóa qua
đại tiện trong vòng 1
tuần mà không để lại biến chứng gì, khoảng 20% các dị vật tiêu hoá mắc trong ống
ruột được lấy bỏ qua nội soi dạ dày hoặc nội soi đại tràng, một tỉ lệ nhỏ dị
vật sắc nhọn không được đào thải ra ngoài và không được phát hiện, xử lý kịp
thời (dị vật sắc nhọn, dài trên 2 cm: kim, tăm, vít; dị vật ăn mòn: pin cúc; dị
vật to đường kính trên 2 cm…), đây là nguyên nhân dẫn đến thủng ruột, xuất
huyết tiêu hóa và tắc ruột. Trong đó thủng ruột chiếm khoảng 1% trong số các dị
vật đường tiêu hoá. Nguyên nhân chủ yếu là do vật dài và sắc nhọn như xương gà,
xương cá, tăm; vị trí thường gặp nhất là thủng ruột non. Thủng ruột gây ra viêm
phúc mạc; sốc nhiễm khuẩn nặng, thậm chí là tử vong. Tỷ lệ tử vong do thủng
ruột khoảng 10%- 18%.

Theo BS CKI Nguyễn Mạnh Toàn, phó trưởng khoa Ngoại tổng hợp cho
biết: hàng năm, khoa tiếp nhận và điều trị nhiều trường hợp dị vật tiêu đường
tiêu hoá là vật sắc nhọn gây thủng đường tiêu hóa, dẫn đến tình trạng viêm phúc
mạc ổ bụng, trong đó thường gặp là thủng ruột non, sau đó là thủng đại tràng,
túi thừa Meckel và ruột thừa. Dị vật thường gặp gây thủng ruột là do tăm tre,
xương cá, xương gà, đinh vít... Bệnh nhân thường khởi phát bằng triệu chứng đau
bụng, nhưng phần lớn gia đình không nắm được trẻ đã từng nuốt phải dị vật do đó
chẩn đoán thủng ruột do dị vật trên lâm sàng vẫn còn khó khăn. Tất cả các
trường hợp chỉ được chẩn đoán xác định khi chụp cắt lớp vi tính ổ bụng. Về điều
trị, trước đây thường là mổ mở lấy dị vật nhưng hiện nay tại Bệnh Viện Trẻ em
Hải Phòng đều tiến hành phẫu thuật nội soi lấy dị vật. Sau điều trị bệnh nhân
diễn biến ổn định hơn, ít xảy ra tai biến, biến chứng hơn so với mổ mở. Phẫu
thuật nội soi cũng cho thấy ưu điểm vượt trội, giúp bệnh nhân phục hồi sớm và
ít đau sau mổ, giảm được các nguy cơ tắc ruột do dính sau mổ, sẹo mổ đẹp ít ảnh
hưởng đến thẩm mỹ.

Bác sĩ khuyến cáo mọi người cần luôn cẩn trọng khi ăn những thức
ăn có xương; ngăn không cho trẻ ngậm các dị vật nguy hiểm như tăm, vít, đồng
xu, pin cúc.... Nếu không may bị hóc, nuốt phải xương hoặc dị vật, người bệnh
cần đến ngay các cơ sở y tế kiểm tra, tư vấn, theo dõi và điều trị kịp thời.
Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng với đội ngũ bác sĩ phẫu thuật, gây mê,
hồi sức tích cực chuyên về trẻ em nhiều kinh nghiệm đã phẫu thuật nội soi thành
công cho nhiều trường hợp trẻ em thủng tạng rỗng nói chung và thủng ruột do dị
vật trong thời gian qua.
Khoa Ngoại tổng hợp