Trong ngày 6/11/2024 Bệnh viện Trẻ Em Hải Phòng đã tiếp nhận 3 ca bệnh ngộ độc, trong đó bệnh nhân V.L.T.M và V.L.T.T 24 tháng tuổi ngộ độc thuốc diệt muỗi và bệnh nhân P.G.H 67 tháng tuổi ngộ độc Povidol iod. Các bác sĩ trong kíp trực đã nhanh chóng xử trí cấp cứu theo phác đồ tiếp cận trẻ ngộ độc cấp. Sau 3 ngày điều trị, các trẻ đều ổn định và được ra viện.
Ở trẻ em, ngộ độc xảy ra như một
tai nạn không cố ý đặc biệt
ở trẻ dưới 12 tuổi, thường do uống nhầm, hiếm khi do tự tử.
- Các tác nhân
thường gặp: thuốc, thức ăn, hoá chất...
- Đường nhiễm độc:
tiêu hoá, hô hấp, qua da, qua niêm mạc như mắt, mũi...
1. Xác định tình trạng ngộ độc
- Việc chẩn đoán
có thể dễ dàng dựa vào lời khai hoặc vật phẩm mang đến. Tuy nhiên, có nhiều trường
hợp rất khó khăn, ngay cả khi có kết quả xét nghiệm độc chất vì biểu hiện lâm
sàng ngộ độc cấp ở trẻ em có nhiều triệu chứng giống các nguyên nhân khác.
- Gia đình phải
cho các bác sĩ biết thông tin sau: Trẻ ăn uống gì? Lượng ăn uống vào là bao
nhiêu? Thời gian ăn bao lâu? Triệu chứng đầu tiên là gì? Người khác ăn uống
cùng có triệu chứng như trẻ không? Đã dùng biện pháp cấp cứu gì trước khi đến
viện?
Phải nghĩ
đến ngộ độc tất cả các trường hợp trẻ có dấu hiệu xuất hiện đột ngột như hôn
mê, co giật, nôn, tím tái... ở trẻ trước đó hoàn toàn khỏe mạnh và không giải
thích được nguyên nhân.
2. Nguyên tắc điều trị: 5 nguyên tắc
Điều trị tình huống
cấp cứu
Xác định độc chất
Loại bỏ độc chất
Chất đối kháng đặc
hiệu
Điều trị biến chứng
3. Loại bỏ chất độc khỏi cơ thể: là biện pháp cần thực hiện
ngay càng sớm càng tốt
3.1. Các chất độc
qua da và niêm mạc:
- Cởi bỏ quần áo
- Rửa sạch cơ thể
bằng nước sạch hoặc các dung môi thích hợp
3.2. Các chất độc
qua đường miệng
* Rửa dạ dày:
Hiệu quả tốt trong vòng 6 giờ đầu tuy nhiên tốt nhất là ngay trong giờ đầu từ
khi tiếp xúc với độc chất. Chỉ sử dụng biện pháp này tại các cơ sở y tế khi bệnh
nhân còn tỉnh táo hoặc đã được đặt nội khí quản nếu hôn mê.
* Gây nôn: Gây
nôn được chỉ định trong sơ cứu tại chỗ hoặc các cơ sở không có phương tiện rửa
dạ dày, với các độc chất ở dưới dạng thức ăn, lá, viên ... và thực hiện trong
vòng một giờ đầu sau khi trẻ ăn uống phải mà vẫn còn tỉnh táo.
Lưu ý: Tuyệt đối không được rửa dạ dày hay gây nôn khi BN
đang co giật, hôn mê và ngộ độc các loại
hóa chất có tính chất ăn mòn như acid, bazơ, thuốc tẩy hoặc các chất bay hơi
như xăng, dầu hỏa, chất dầu không tan.
* Than hoạt:
cho BN uống hoặc bơm trực tiếp dạ dày sau khi rửa dạ dày.
4. Biện pháp phòng ngừa:
- Đậy kín và để
xa tầm tay trẻ em tất cả mọi loại hoá chất, chất tẩy rửa và thuốc điều trị. Tất
cả các loại hóa chất, chất tẩy rửa... để trong các dụng cụ chứa đều có nhãn cảnh
báo và ngoài tầm với của trẻ.
- Dùng thuốc hợp
lý và an toàn theo đúng chỉ dẫn của nhân viên y tế.
- Hướng dẫn sơ
cứu đúng và nhanh chóng mang trẻ đến cơ sở y tế gần nhất.
Bệnh viện Trẻ
em với hơn 45 năm hình thành và phát triển, Bệnh viện có đội ngũ y bác sĩ điều
dưỡng giỏi về chuyên môn, giàu kinh nghiệm chuyên khoa cùng với trang thiết bị
hiện đại, chuyên sâu đã cấp cứu thành công nhiều trường hợp trẻ em bị ngộ độc cấp.
Tại bệnh viện,
trẻ được điều trị tích cực tại khoa Cấp cứu ban đầu, khoa Hồi sức tích cực. Trẻ
được khám, chẩn đoán nhanh chóng, chính xác và được điều trị theo mức độ ưu
tiên cấp cứu đến khi qua khỏi tình trạng nguy kịch. Một số trường hợp nặng phải
sử dụng biện pháp chuyên biệt như bài niệu, lọc máu, giải độc đặc hiệu…
Khi trẻ
có dấu hiệu nghi ngờ bị ngộ độc, cha mẹ cần đưa trẻ đến ngay bệnh viện.
Trẻ em để
được khám và điều trị kịp thời trong vòng 6 giờ, tốt nhất dưới 1 giờ để loại bỏ
chất độc ra khỏi cơ thể.
Hình ảnh: Các
Bác sỹ Bệnh viện Trẻ em đang thực hiện 01 ca lọc máu cho trẻ sơ sinh.